OVEZANDE – Veel Zeeuwen zitten al maanden aan huis gekluisterd omdat de buurtbussen niet meer rijden. De busjes, die normaal vanuit de dorpen aansluiten op streeklijnen, zijn niet veilig genoeg in coronatijd. ,,Vreselijk”, vindt Elly Rentmeester (72) uit Ovezande. ,,Ik ben niet graag afhankelijk van anderen.” De haltetaxi is het enige alternatief, maar die rijdt alleen op afspraak.

Elke week reed Elly Rentmeester uit Ovezande een keer of twee, drie mee met de buurtbus. ,,Heel makkelijk. Je weet wanneer die komt. Vanuit huis is het een paar minuten lopen naar de halte en daarvandaan bracht de buurtbus me vaak naar het Tolplein in ’s-Heerenhoek. Want daar kan ik op een lijnbus stappen, bijvoorbeeld naar Goes. Om naar het ziekenhuis te gaan of om boodschappen te doen. Op de Westwal staat een visman die verse vis verkoopt. Ik hou van vis!”

‘Zo lang ik alles zelf nog kan doen, doe ik het’

Voor Elly is het zeer vervelend dat de buurtbus niet meer rijdt. ,,Ik ben nu min of meer aan huis gekluisterd. Ik durf geen auto te rijden en ben dus afhankelijk van de buurt- en lijnbussen.” Er zijn genoeg mensen die haar ergens naar toe willen brengen.  ,,Maar dat vind ik gewoon… nee. Ik ben niet graag van een ander afhankelijk. Zo lang ik alles zelf nog kan doen, doe ik het.”

En nu?,,Vooral in het dorp blijven”, zegt ze. ,,Als ik naar een dokter of ziekenhuis moet, moet ik een ander vragen om me te brengen.”

Rijdt er dan helemaal niks meer?

Er is een alternatief: de haltetaxi. Die rijdt tijdelijk op de lijnen van de buurtbussen. Elly heeft ervan gehoord. ,,Maar hoe dat precies werkt? Geen idee. Eerst hoorde ik dat je de haltetaxi twee dagen van tevoren moest bestellen. Toen heb ik gebeld en begreep ik dat het twee uur van tevoren is. Dan kijken ze of er een plekje vrij is. Maar ja, daar schiet ik ook niet veel mee op, want als er geen plekje vrij is… Bovendien weet ik nog steeds niet of ik die haltetaxi de hele dag kan bellen.”

Ook de chauffeurs zijn niet blij

Niet alleen de klanten zijn ongelukkig met deze situatie. Wat te denken van de vrijwillige chauffeurs? Ton Hoogerwerf bijvoorbeeld. Al vijf jaar lang rijdt de 72-jarige Goesenaar voor Buurtbus Zuid-Beveland. ,,Ik sta te popelen om weer te mogen rijden. Maar wanneer het kan? Geen idee.”

Hij is het werk gaan doen omdat hij graag autorijdt. ,,En ik ben graag onder de mensen. Dat had ik vroeger al, ik had een eigen herenkapsalon.” Hij mist het werk vreselijk. ,,Ook al rijd ik maar een of twee dagdelen in de week. Het is de gezelligheid, de dankbaarheid van mensen.”  Om de tijd te doden is hij gaan jeu-de-boulen. ,,En ik fiets veel, samen met mijn vrouw. In mei heb ik een nieuwe gekocht en er staat nu al 1350 kilometer op.”

Bij Buurtbus Zuid-Beveland rijden 100 vrijwillige chauffeurs met acht bussen acht lijnen. Er zijn nog geen chauffeurs afgehaakt. Driftig wordt gezocht naar oplossingen om het besmettingsgevaar in de bussen zo klein mogelijk te maken. Hoe lang het ook nog duurt, er is geen haar op Tons hoofd die eraan denkt te stoppen. ,,Mijn motivatie is echt niet weg hoor.”

Achttien buurtbussen staat stil

In Zeeland rijden achttien buurtbussen. Deze kleinere bussen rijden onder verantwoordelijkheid van lokale buurtbusverenigingen. In veel Zeeuwse dorpen is deze bus de enige vorm van openbaar vervoer die volgens een vaste dienstregeling rijdt.

Sinds eind juni rijden haltetaxi’s op de routes en tijden die normaliter door de buurtbussen werden gereden. Daarnaast rijden de haltetaxi’s op de voor hen normale tijden. Maar het gebruik ervan is wat ingewikkelder dan van de buurtbus. Die laatste rijdt volgens een dienstregeling. Je hoeft dus alleen maar je hand op te steken bij de bushalte om mee te kunnen rijden. Betalen kan met de ov-chipkaart.

Een ritje met de haltetaxi is een stuk ingewikkelder. Spontaan instappen is er niet bij. De haltetaxi rijdt alleen als er de rit wordt aangevraagd. Dat moet minimaal twee uur van tevoren via 088-2358000. Voor gebruik heeft de reiziger een gebruikerspas nodig en er moet contant worden betaald. Overigens rijdt ook de haltetaxi alleen van bushalte naar bushalte.

Dat de buurtbussen stilstaan is het gevolg van een landelijke afspraak, aldus de provincie Zeeland.  Er wordt volop onderzoek gedaan naar een manier waarop dit vervoer wel haalbaar is. De inzet van grote streekbussen op de route van de buurtbussen is volgens de provincie niet mogelijk. Daarvoor zijn er te weinig mensen die van de bus gebruik maken. Bovendien zijn er niet genoeg bussen en chauffeurs om dit voor elkaar te krijgen. Overigens komen er weinig tot geen klachten binnen bij de provincie. De meeste reizigers zijn tevreden met de oplossing van de haltetaxi, aldus de provincie.